2016 թվականին Հայաստան է ներմուծվել շուրջ 320 հազար տոննա վառելիք՝ ընդհանուր շուրջ 100 միլիարդ դրամ արժողությամբ: Մանրածախ գներով (հարկերը ներառյալ) կստացվի, որ Հայաստանում վաճառվում է շուրջ 220 միլիարդ դրամի վառելիք։ Այժմ հիպոթետիկ ենթադրենք, որ վառելիքի գները 20 տոկոսով բարձրացան։ Որքանո՞վ սա կազդի ինֆլյացիայի վրա։ Մասնագետները կխոսեն սպառողական զամբյուղից, դրանում վառելիքի պարունակության կշռից և այլ հաշվարկման մեթոդներից ու նրբություններից։ Սակայն մոտավոր, բայց ամենապարզ պատկերացնելու ձևը հետևյալն է. Հայաստանի բնակչությունը մեկ տարվա ընթացքում սպառում է 3,8 տրիլիոն դրամի ապրանքներ և ծառայություններ։ Վառելիքի գնի 20 տոկոս ավելացում դրա սպառման վրա ծախսվող գումարը կավելացնի 44 միլիարդ դրամով, ինչը կկազմի մեր բնակչության համախառն սպառողական ծախսերի 1.1 տոկոսը միայն։

Անցյալ տարի ԱՄՆ-ում հրապարակվեցին կարագի սպառման և սրտանոթային հիվանդությունների միջև կապը հերքող գիտական հետազոտության արդյունքները։ Մինչ այդ մասնագետները բարձրաձայնում էին ուղիղ հակառակը՝ պնդելով, որ կարագը բարձրացնում է խոլեսթերինը, և պետք է հեռու մնալ այն օգտագործելուց։

Իհարկե, գիտական այս աշխատանքը մեծ արձագանք չէր ստանա, եթե հանրահայտ «Թայմ» ամսագիրը դրա արդյունքը չդարձներ շապիկի լուր՝ հայտարարելով «կարագ կերեք» (Eat Butter)։ Կարագի սպառումն սկսեց կտրուկ աճել աշխարհի շատ երկրներում, արտադրողները չհասցրեցին բավարարել աննախադեպ արագ ավելացող պահանջարկը և գները սկսեցին թռիչքաձև աճել։

Բան­կե­րի միջ­նոր­դութ­յու­նը հաս­կա­նա­լու հա­մար օգ­տա­գործ­վող հիմ­նա­կան ցու­ցա­նի­շը տո­կո­սադ­րույք­նե­րի «սպրեդն» է՝ միջ­նոր­դութ­յան գի­նը, ո­րը ­Հա­յաս­տա­նում վեր­ջին հինգ տա­րի­նե­րին էա­կա­նո­րեն նվա­զել է։ ­Սա­կայն վե­րոնշ­յալ հաշ­վար­կում չենք տես­նում տո­կո­սով ար­տա­հայ­տած այն ծախ­սե­րը, ո­րոնք բան­կը պետք է ա­նի ու ընդգրկ­ված են սպրե­դի մեջ. բանկն ա­վանդ մի մա­սը պետք է պա­հուս­տա­վո­րի (ծախ­սը չաշ­խա­տող փողն է), մի մա­սը վար­չա­կան ծախ­սերն են, մի մա­սը հար­կերն են, մի մա­սը՝ բան­կի շա­հույ­թը, սա­կայն մի մասն էլ վար­կա­յին ռիսկն է՝ դուրս գրվող ան­հու­սա­լի վար­կե­րը։ Ա­հա այս ա­մե­նից հե­տո էլ բան­կը ո­րո­շում է իր վար­կա­յին տո­կո­սադ­րույ­քը։ Թ­վե­րը ցույց են տա­լիս, որ սպրե­դի կա­ռուց­ված­քում ի­ջել են բան­կի գոր­ծառ­նա­կան ծախ­սե­րը, ի­ջել է շա­հույ­թը, սա­կայն ա­ճել է վար­կա­յին ռիս­կը։ Ընդ ո­րում, շի­նա­րա­րա­կան վե­րել­քի տա­րի­նե­րին՝ 2005-2008 թվա­կան­նե­րին սպրե­դի մեջ ահ­ռե­լի մաս էր կազ­մում շա­հույ­թը։ Այն ժա­մա­նակ շա­տե­րը վարկ էին վերց­նում բարձր տո­կոս­նե­րով՝ պա­հան­ջար­կը մեծ էր։

017 թվականի զարգացումները վկայում են՝ Հայաստանում ընտանեկան բռնության կանխարգելման և բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության պետական քաղաքականության, իրավական կարգավորման նախագծերի մշակման, ընդունման և կիրարկման, ինչպես նաև հասարակական նախաձեռնությունների հաջողության համար կենսական է ոչ միայն քաղաքականության իրականացման և համապատասխան ծառայությունների տրամադրման համար պատասխանատու մարմինների և հասարակական կառույցների կարողությունների զարգացումը, այլև քաղաքականության հաղորդակցության ժամանակին և արդյունավետ կազմակերպումը։

Կենտրոնական բանկ. ՀՀ վարչապետների մշտական գայթակղություն

2014 թվականի դեկտեմբերի 18-ին, ինֆլյացիոն ճնշման և դրամի արժեզրկման հզոր ալիքի օրերին, Երևանի խոշոր սուպերմարկետներում անձամբ գնագոյացման շտկումներ անող վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը «տեղն էր դնում» արտարժույթի փոխանակման կետերի աշխատողներին, իսկ մեկ օր առաջ էլ հրապարակված ՀՀ վարչապետի հայտարարության մեջ ասվում էր. «ՀՀ կառավարությունը շարունակում է հավատարիմ մնալ լողացող փոխարժեքի որդեգրված քաղաքականությանը»: Պարզ չէր, իհարկե, ինչ գործիքով է ՀՀ կառավարությունը հավատարիմ մնում մի քաղաքականության, որն իրականացնում է իրենից անկախ Կենտրոնական բանկը, կամ ինչ լծակներ նկատի ուներ վարչապետը, երբ փոխանակման կետերի աշխատակիցներին սպառնում էր լիցենզիայից զրկել։